Tον προπερασμένο αιώνα η επιλογή των επωνύμων φαίνεται να ηταν πιο ελαστική από σήμερα και οι άνθρωποι με απλούστερες διαδικασίες να το άλλαζαν. Προκύπτει στο διάβα του χρόνου, επώνυμα να αλλάζουν, προσωνύμια (παρατσούκλια όπως λέμε) να γίνονται επώνυμα, άτομα τις ιδίας οικογένειας να έχουν διαφορετικά επώνυμα από «λάθος» εγγραφή στο Μητρώο και μόνο (τόσο απλά!!). Η να ίσχυε το είσαι όποιος δηλώσεις…
Ετσι στο έγγραφο του 1891 που παρουσιάζεται στη συνέχεια προκύπτει ότι στη “δημόσια επ ακροατηρίω” (συνεδρίαση) του ειρηνοδικείου Ευρυτανίας « ενεφανίσθησαν αυτοπροσώπως ο Νικόλαος Τσίρος κάτοικος Μεγάλου Χωριού ως ενάγων και οι Γεώργιος Γιαννόπουλος πρωτοφειλέτης και Ιωάννης Κομματάς αλληλέγγυος εγγυητής αυτού, κάτοικοι Ψιανών…»
Το επώνυμο Γιαννόπουλος δεν προκύπτει από άλλα έγγραφγια το χωριό μας Ηταν λάθος ή «μεταβατικό» στην μετεξέλιξη του Γιολδάσης σε Γιαννακόπουλος και να χρησιμοποιήθηκε για λίγο, αφού πρόκειται για τον Γεώργιο Γιαννακόπουλο, ο οποίος αναφέρεται σωστά στο αποδεικτικό του ίδιου χρόνου (1891) που δημοσιεύτηκε στο προηγούμενο τεύχος.
Αντίθετα παρατηρούνται από τότε σταθερές και «αυστηρές» δομές στη λειτουργία του κράτους: Τα δικαστήρια λειτουργούν πλήρως οργανωμένα και με όλους τους τύπους , «….. Εις βεβαίωση τούτον συνετάγη η παρούσα έκθεσις ήτις αναγνωσθείσα υπεγράφει παρ εμού, του υπογραμματέως και του ενάγοντος των εναγόντων ομολογούντων άγνοιαν γραμμάτων». Τα πράγματα είναι απλά: Δεν ξέρετε εσείς γράμματα; Τα υπογράφω εγώ ! Τι «εξουσία» είμαι!
Και όλα αυτά γίνονται «… εν ονόματι του βασιλέως των Ελλήνων Γεωργίου του Α», ενώ για την υλοποίηση της απόφασης η «έκθεσις» καταλήγει με το :
«Εντέλλεται προς πάντα μεν κλητήρα να εκτελέση ζητηθείς την παρούσαν , προς πάντας τους εισαγγελείς να ενεργήσουσι τα καθ εαυτούς και προς άπαντας τους Διοικητάς και άλλους αξιωματικούς της δημοσίας δυνάμεως να δώσωσι χείραν βοηθείας όταν νομίμως ζητηθώσιν.»
Εκατόν είκοσι χρόνια μετά, πόσο αυτά έχουν αλλάξει;;
Γιάννης Γιαννακόπουλος
( Δημοσιεύθηκε στους ΧΩΡΙΑΤΙΚΟΥΣ ΑΝΤΙΛΑΛΟΥΣ -τεύχος 131)
Πέμπτη 23 Δεκεμβρίου 2010
χαμπέρια από τα Ψιανά -τεύχος 131
Το Σάββατο 4 Δεκεμβρίου 2010, η καμπάνα στην Αγία Βαρβάρα ήχησε τρεις φορές. Δεκαέξι χρόνια πέρασαν, από τις 4 Δεκεμβρίου του 1994, όταν για τελευταία φορά είχε λειτουργήσει παπάς ανήμερα της εορτής της , όπου είχε τελεσθεί το μνημόσυνο των τριών χρόνων της Παρασκευής Γιαννακοπούλου.
Φέτος, ανήμερα της εορτής της Μεγαλομάρτυρος Βαρβάρας, τελέσθηκε Θεία Λειτουργία. Ο ιερέας Σπύρος Μποτονάκης και άλλοι εικοσιτρείς βρέθηκαν και λειτουργήθηκαν στο χωριό, παρά τον βροχερό καιρό που έκανε τον δρόμο δύσβατο. Εψάλλει και αρτοκλασία ενώ μετά όλοι μαζί έφαγαν και γλέντησαν στην αίθουσα του σχολείου, στην πλατεία του χωριού. Και του χρόνου με υγεία. Στην φωτογραφία που μας έστειλε ο Γιάννης Γιαννακόπουλος διακρίνονται οι περισσότεροι από τους εκκλησιαζόμενους, μαζί με τον ιερέα , στην είσοδο της Αγίας Βαρβάρας.
Ο δρόμος για την Καστανούλα είναι έτοιμος να αρχίσει, για την ακρίβεια να συνεχισθεί. Αυτός ο δρόμου που άρχισε το 1991, που τον υπόσχονταν πάντα οι αρμόδιοι όταν τους το θύμιζες, που τόσα γράφτηκαν για την αναγκαιότητά του, αλλά και κάποιοι τον κατηγόρησαν, ελπίζουμε πως επιτέλους θα γίνει η διάνοιξή του.
Μεγάλο πρόβλημα με την ΔΕΗ και τον ΟΤΕ. Κόβεται το ρεύμα, κόβεται και το τηλέφωνο. Έρχεται το ρεύμα, αλλά για το τηλέφωνο πρέπει να έρθει συνεργείο από το Καρπενήσι. Οι λίγοι κάτοικοι του χωριού το χειμώνα το έχουν περισσότερο ανάγκη. Στις 3 Δεκεμβρίου του 2010 κόπηκε προγραμματισμένα το ρεύμα λόγω έργων και μαζί του το τηλέφωνο. Το απόγευμα που ήρθε το ρεύμα το τηλέφωνο λειτούργησε μόνο για λίγο και μετά σιώπησε μέχρι να έρθει το συνεργείο του ΟΤΕ. Λύση θα δώσει για το ρεύμα η ενισχυτική γραμμή που άρχισε να κατασκευάζεται από την Ανιάδα για την Αγία Παρασκευή Ψιανών. Το έργο όμως σταμάτησε μόλις πέρασε τον Άγιο Γεώργιο στο Βύθισμα. Πότε θα συνεχισθεί; Για το τηλέφωνο κάτι πρέπει να κάνει ο ΟΤΕ. Υπάρχουν τρόποι να μην χαλάει όταν κόβεται το ρεύμα. Θέληση υπάρχει;
Οι εκλογές στις 7 και 14 Νοεμβρίου 2010 ανήκουν στην ιστορία. Τα αποτελέσματα: Στις δημοτικές ψήφισαν 61. Έλαβαν Μπακογιάννης 13, Καρφής 45, Άκυρα 3. Για την περιφέρεια Περγαντάς 40, Χειμάρας 12.
Στις επαναληπτικές στις 14/11/2010 ψήφισαν 21 και έλαβαν Περγαντάς 18, Χειμάρας 3.
Πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Ψιανών επανεξελέγη ο Θανάσης Μαντζής από το συνδυασμό του Καρφή.
Πέμπτη 7 Οκτωβρίου 2010
Χαμπέρια από τα Ψιανά
Ιστορική μέρα για το Παλαιοχώρι η Παρασκευή 3 Σεπτεμβρίου 2010. Και τα έξι σπίτια του χωριού είχαν αναμμένα φώτα. Συνολικά εικοσιπέντε άτομα βρίσκονταν στο χωριό. Το μνημόσυνο της επόμενης ημέρας του Λάμπρου Γιαννακόπουλου για τα τρία χρόνια από το θάνατό του έφερε κόσμο και άνοιξαν όλα τα σπίτια.
Δημοπρατήθηκε ο δρόμος Ψιανά – Καστανούλα. Όταν δούμε και την μπουλντόζα να πιάνει δουλειά θα πούμε επιτέλους! Θέλουμε να πιστεύουμε ότι το έργο θα ολοκληρωθεί και θα αρχίσει η διάνοιξη από τα Ψιανά από εκεί που σταμάτησε.
Σπάνια έρχεται παπάς στο χωριό. Όταν ερχόταν θα έπρεπε να κουβαλάει και τα λειτουργικά βιβλία γιατί αυτά που υπήρχαν είχαν φθαρεί. Με την πρωτοβουλία του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου και τις ενέργειες του Κώστα Κρέτση αγοράστηκαν νέα λειτουργικά βιβλία που φυλάσσονται στην Ευαγελλίστρια. Σημαντική η χορηγία του Κώστα Λιανού για την αγορά των βιβλίων.
Παρά τις προβλέψεις και το φετινό πανηγύρι ήταν πετυχημένο, με χορό, τραγούδι και φαγητό κύλησαν και οι δύο ημέρες.
Πολλοί οι επισκέπτες από τα γειτονικά χωριά αλλά κυρίως από το Μεγάλο Χωριό.
Ευχαριστώ τον Δήμαρχο Γιάννη Σταμάτη που ανταποκρίθηκε άμεσα στο αίτημα των κατοίκων του Παλιοχωριού να καθαρίσει το μονοπάτι και την αυλή της Αγίας Βαρβάρας. Μετανιώσαμε όμως που διατέθηκαν δύο εργάτες για εργασία που θα μπορούσαμε να την κάνουμε εμείς μέσα σε μισή ώρα. Τόσο θα χρειαζόμασταν για να κόψουμε τα χορτάρια. Εμείς όμως θέλαμε να χρησιμοποιηθεί και τσαπί για να γίνει το μονοπάτι και να καθαριστεί η αυλή της εκκλησία από τα διάφορα αντικείμενα.
Εκτός από την πρόθεση Δήμαρχε μετράει και το αποτέλεσμα. Μάλλον από το τηλέφωνο δεν κατάλαβαν οι άνθρωποι τι έπρεπε να κάνουν.Τελικά, ο "συνήθης ύποπτος" Δημήτριος Αντωνόπουλος, έσκαψε το μονοπάτι να μπορούμε να περνάμε.
Άλλο και τούτο! Το έργο της ΔΕΗ για την ενίσχυση της γραμμής του δήμου μας σταμάτησε στον Άγιο Γεώργιο στο Βύθισμα. Δεν υπάρχουν υλικά λένε! Θέλω να πιστεύω ότι έτσι είναι και πολύ γρήγορα θα συνεχιστεί το έργο.
Πέρασε και το φετινό καλοκαίρι. Το χωριό θα βρει και πάλι την «ησυχία» του… Στη φωτογραφία κάτοικοι του καλοκαιριού, άλλος λιγότερο και άλλος περισσότερο, στο Παλιοχώρι τρώνε και πίνουν και άμα τύχει το φέρνουν και μια « γυρβολιά».
Ως τάλλο τεύχος
Καλή αντάμωση
Χρήστος Γιαννακόπουλος
Χωριάτικοι Αντίλαλοι, τεύχος 130
Δημοπρατήθηκε ο δρόμος Ψιανά – Καστανούλα. Όταν δούμε και την μπουλντόζα να πιάνει δουλειά θα πούμε επιτέλους! Θέλουμε να πιστεύουμε ότι το έργο θα ολοκληρωθεί και θα αρχίσει η διάνοιξη από τα Ψιανά από εκεί που σταμάτησε.
Σπάνια έρχεται παπάς στο χωριό. Όταν ερχόταν θα έπρεπε να κουβαλάει και τα λειτουργικά βιβλία γιατί αυτά που υπήρχαν είχαν φθαρεί. Με την πρωτοβουλία του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου και τις ενέργειες του Κώστα Κρέτση αγοράστηκαν νέα λειτουργικά βιβλία που φυλάσσονται στην Ευαγελλίστρια. Σημαντική η χορηγία του Κώστα Λιανού για την αγορά των βιβλίων.
Παρά τις προβλέψεις και το φετινό πανηγύρι ήταν πετυχημένο, με χορό, τραγούδι και φαγητό κύλησαν και οι δύο ημέρες.
Πολλοί οι επισκέπτες από τα γειτονικά χωριά αλλά κυρίως από το Μεγάλο Χωριό.
Ευχαριστώ τον Δήμαρχο Γιάννη Σταμάτη που ανταποκρίθηκε άμεσα στο αίτημα των κατοίκων του Παλιοχωριού να καθαρίσει το μονοπάτι και την αυλή της Αγίας Βαρβάρας. Μετανιώσαμε όμως που διατέθηκαν δύο εργάτες για εργασία που θα μπορούσαμε να την κάνουμε εμείς μέσα σε μισή ώρα. Τόσο θα χρειαζόμασταν για να κόψουμε τα χορτάρια. Εμείς όμως θέλαμε να χρησιμοποιηθεί και τσαπί για να γίνει το μονοπάτι και να καθαριστεί η αυλή της εκκλησία από τα διάφορα αντικείμενα.
Εκτός από την πρόθεση Δήμαρχε μετράει και το αποτέλεσμα. Μάλλον από το τηλέφωνο δεν κατάλαβαν οι άνθρωποι τι έπρεπε να κάνουν.Τελικά, ο "συνήθης ύποπτος" Δημήτριος Αντωνόπουλος, έσκαψε το μονοπάτι να μπορούμε να περνάμε.
Άλλο και τούτο! Το έργο της ΔΕΗ για την ενίσχυση της γραμμής του δήμου μας σταμάτησε στον Άγιο Γεώργιο στο Βύθισμα. Δεν υπάρχουν υλικά λένε! Θέλω να πιστεύω ότι έτσι είναι και πολύ γρήγορα θα συνεχιστεί το έργο.
Πέρασε και το φετινό καλοκαίρι. Το χωριό θα βρει και πάλι την «ησυχία» του… Στη φωτογραφία κάτοικοι του καλοκαιριού, άλλος λιγότερο και άλλος περισσότερο, στο Παλιοχώρι τρώνε και πίνουν και άμα τύχει το φέρνουν και μια « γυρβολιά».
Ως τάλλο τεύχος
Καλή αντάμωση
Χρήστος Γιαννακόπουλος
Χωριάτικοι Αντίλαλοι, τεύχος 130
Δευτέρα 12 Ιουλίου 2010
Το χωριό και ο κόσμος του (3)
…..Από τα χρόνια του προπερασμένου αιώνα μέχρι τις μέρες μας..
(από το οικογενειακό μας αρχείο)
Για την περίοδο του προπερασμένου αιώνα , δεν έχουμε πολλά στοιχεία για το χωριό μας. Οι πληροφορίες μας προέρχονται κυρίως από τις απογραφές και από τους εκλογικούς καταλόγους. Από τις απογραφές έχουμε τον αριθμό των κατοίκων του και από τους εκλογικούς καταλόγους ονόματα (ονοματεπώνυμα) εγγεγραμμένων. Δεν έχουμε πληροφορίες για τα «άλλα» τα καθημερινά, προβλήματα. Αυτά που δημιουργούνται σε κάθε κοινωνία: Υποχρεώσεις , προστριβές , διαφωνίες,… Κάποια από αυτά τα λύνανε μόνοι τους ( όπως με τους εκτιμητές, που αναφέρθηκαν στο προηγούμενο.) Για τα πλέον «σοβαρά», ανελάμβανε το κράτος «δια των οργάνων του» να αποκαταστήσει την ισορροπία. Κάπως έτσι φαίνεται να ήταν τα πράγματα.
Το 1891 λοιπόν, « την δεκάτην εκτην 16 του μηνός Δεκεμβρίου 1891 ενεακοστού πρώτου έτους ημέραν Δευτέραν και ώραν 4 μμ», αρμόδιος δικαστικός «κλητήρ των εν Μεσολογγιω Πρωτοδικών» φθάνει στα Ψιανά, να επιδώσει «αντίγραφο εξ απογράφου εκτελεστού πίνακα …κυρηχθέντος εκτελεστού υπό του Γραμματέως Καλλινδρομιτών» , «προς την κοινότητα ψιανών αποτελούμενη εκ των μελών..» για να πληρώσουν κάποιο χρέος. Στο αποδεικτικό επίδοσης υπάρχει καταγραφή αυτών που αποτελούσαν την Κοινότητα Ψιανών, η οποία θα πρέπει να είναι αντιγραφή του πίνακα που κηρύχθηκε εκτελεστός από το Γραμματέα Καλλινδρομιτών. Πρόκειται για τις οικογένειες (τους αρχηγούς των οικογενειών) που ζούσαν τότε στο χωριό και στους οικισμούς Αμπέλια, Παλιοχώρι και Κομματέϊκα και όχι για μεμονωμένους κατοίκους . Δεν ξέρουμε αν είναι όλες οι οικογένειες . Αυτοί που αναφέρονται και με τη σειρά που αναφέρονται ότι αποτελούν την Κοινότητα Ψιανών είναι :
1/Δ.Α.Σκλαβούνος 2/ Ν.Χ. Σκλαβούνος 3/ Αθ.Γ. Κοντός 4/ χηρ.Κρέτση 5/ Δ.Α.Κοντός , 6/ Ιωαν. Βράχας , 7/ Π.Α. Κρέτσης, 8/ Σ.Γ. Κοντός , 9/ Αθ. Δ. Μαντζής, 10/ Ανδ.Ιω. Ασημάκης , 11/Αν.Α. Μωρίκης, 12/ Σ.Κ. Κοντός ,13/ Αθ.Γ. Κρέτσης , 14/ Ελ. Κατσαρός, 15/Δ.Ν.Κοντός , 16/ Ν. Κατσαρός , 17/ Ιω. Ασημάκης , 18/ Δ.Ν. Κρέτσης , 19/Κων.Δ. Κρέτσης, 20/ Ιω Κ. Κοματάς, 21/Θεοδ. Κ. Φώλος, 22/ Ν. Φώλος , 23/ Ν.Αν Τσουλάκης , 24/ Λαζ. Κ. Τσουλάκης, 25/ Ιω.Π. Κοντός, 26/Αθαν. Φώλος, 27/Ν.Γ. Κοντός , 28/Αθ. Ν. Κοντός, 29/ Δ. Ιω. Κρέτση, 30/Δ.Α. Μωρίκης, 31/ Αικατερίνη χήρα Α. Ζάγκα, 32/Σπ.Φώλος, 33/...Φώλος, 34/Αριστ. Γιαννακόπουλος, 35/Αθ. Ν. Κοματάς, 36/Αικατερίνη χήρα Γ. Κοντού, 37/ Γ. Γιαννακόπουλος και 38/ Αθ. Κ. Γιαννακόπουλος , κατοίκους Ψιανών.
Η καταγραφή αυτή αποτελεί ένα ακόμη στοιχείο - πηγή για τις οικογένειες που ζούσαν στο χωριό και την αναζήτηση του γενεαλογικού μας δένδρου. Ίσως βοηθήσει.
(Να αναφέρουμε ότι υπάρχει σημείωση εξόφλησης του (αναλογούντος) χρέους με υπογραφές, που έγινε την 15 Μαΐου 1894, ένα χρόνο μετά το «δυστυχώς επτωχεύσαμε» της χώρας μας ).
Γιάννης Γιαννακόπουλος
( Χωριάτικοι Αντίλαλοι, τεύχος 129)
(από το οικογενειακό μας αρχείο)
Για την περίοδο του προπερασμένου αιώνα , δεν έχουμε πολλά στοιχεία για το χωριό μας. Οι πληροφορίες μας προέρχονται κυρίως από τις απογραφές και από τους εκλογικούς καταλόγους. Από τις απογραφές έχουμε τον αριθμό των κατοίκων του και από τους εκλογικούς καταλόγους ονόματα (ονοματεπώνυμα) εγγεγραμμένων. Δεν έχουμε πληροφορίες για τα «άλλα» τα καθημερινά, προβλήματα. Αυτά που δημιουργούνται σε κάθε κοινωνία: Υποχρεώσεις , προστριβές , διαφωνίες,… Κάποια από αυτά τα λύνανε μόνοι τους ( όπως με τους εκτιμητές, που αναφέρθηκαν στο προηγούμενο.) Για τα πλέον «σοβαρά», ανελάμβανε το κράτος «δια των οργάνων του» να αποκαταστήσει την ισορροπία. Κάπως έτσι φαίνεται να ήταν τα πράγματα.
Το 1891 λοιπόν, « την δεκάτην εκτην 16 του μηνός Δεκεμβρίου 1891 ενεακοστού πρώτου έτους ημέραν Δευτέραν και ώραν 4 μμ», αρμόδιος δικαστικός «κλητήρ των εν Μεσολογγιω Πρωτοδικών» φθάνει στα Ψιανά, να επιδώσει «αντίγραφο εξ απογράφου εκτελεστού πίνακα …κυρηχθέντος εκτελεστού υπό του Γραμματέως Καλλινδρομιτών» , «προς την κοινότητα ψιανών αποτελούμενη εκ των μελών..» για να πληρώσουν κάποιο χρέος. Στο αποδεικτικό επίδοσης υπάρχει καταγραφή αυτών που αποτελούσαν την Κοινότητα Ψιανών, η οποία θα πρέπει να είναι αντιγραφή του πίνακα που κηρύχθηκε εκτελεστός από το Γραμματέα Καλλινδρομιτών. Πρόκειται για τις οικογένειες (τους αρχηγούς των οικογενειών) που ζούσαν τότε στο χωριό και στους οικισμούς Αμπέλια, Παλιοχώρι και Κομματέϊκα και όχι για μεμονωμένους κατοίκους . Δεν ξέρουμε αν είναι όλες οι οικογένειες . Αυτοί που αναφέρονται και με τη σειρά που αναφέρονται ότι αποτελούν την Κοινότητα Ψιανών είναι :
1/Δ.Α.Σκλαβούνος 2/ Ν.Χ. Σκλαβούνος 3/ Αθ.Γ. Κοντός 4/ χηρ.Κρέτση 5/ Δ.Α.Κοντός , 6/ Ιωαν. Βράχας , 7/ Π.Α. Κρέτσης, 8/ Σ.Γ. Κοντός , 9/ Αθ. Δ. Μαντζής, 10/ Ανδ.Ιω. Ασημάκης , 11/Αν.Α. Μωρίκης, 12/ Σ.Κ. Κοντός ,13/ Αθ.Γ. Κρέτσης , 14/ Ελ. Κατσαρός, 15/Δ.Ν.Κοντός , 16/ Ν. Κατσαρός , 17/ Ιω. Ασημάκης , 18/ Δ.Ν. Κρέτσης , 19/Κων.Δ. Κρέτσης, 20/ Ιω Κ. Κοματάς, 21/Θεοδ. Κ. Φώλος, 22/ Ν. Φώλος , 23/ Ν.Αν Τσουλάκης , 24/ Λαζ. Κ. Τσουλάκης, 25/ Ιω.Π. Κοντός, 26/Αθαν. Φώλος, 27/Ν.Γ. Κοντός , 28/Αθ. Ν. Κοντός, 29/ Δ. Ιω. Κρέτση, 30/Δ.Α. Μωρίκης, 31/ Αικατερίνη χήρα Α. Ζάγκα, 32/Σπ.Φώλος, 33/...Φώλος, 34/Αριστ. Γιαννακόπουλος, 35/Αθ. Ν. Κοματάς, 36/Αικατερίνη χήρα Γ. Κοντού, 37/ Γ. Γιαννακόπουλος και 38/ Αθ. Κ. Γιαννακόπουλος , κατοίκους Ψιανών.
Η καταγραφή αυτή αποτελεί ένα ακόμη στοιχείο - πηγή για τις οικογένειες που ζούσαν στο χωριό και την αναζήτηση του γενεαλογικού μας δένδρου. Ίσως βοηθήσει.
(Να αναφέρουμε ότι υπάρχει σημείωση εξόφλησης του (αναλογούντος) χρέους με υπογραφές, που έγινε την 15 Μαΐου 1894, ένα χρόνο μετά το «δυστυχώς επτωχεύσαμε» της χώρας μας ).
Γιάννης Γιαννακόπουλος
( Χωριάτικοι Αντίλαλοι, τεύχος 129)
Χαμπέρια από τα Ψιανά
Βροχερή η άνοιξη φέτος! Το τζάκι αναμμένο και ας έχει « μεσιάσει» ο Θεριστής. Το βράδυ η ψύχρα είναι αισθητή και η φωτιά « πονιέται ».
Έγιναν τα κεράσια που φέτος είναι άφθονα. Δεν γίνονται όμως όλα. Πολλά χτυπημένα από τη βροχή πέφτουν. Και όσα γίνουν, πρέπει να τα φας νωρίς. Το έχουμε ξαναγράψει: Ο ορισμός του βιολογικού φρούτου, είναι τα φρούτα του χωριού μας. Μπορεί να φάμε και κορόμηλα-δαμάσκηνα, αν τα κρατήσουν τα δένδρα μέχρι να γίνουν.
Οι δρόμοι καθαρίσθηκαν και είναι ανοικτοί απ’ όλες τις μεριές. Αυτό βέβαια είναι σχετικό γιατί αρκεί μια καλή βροχή να τους γεμίσει πέτρες και χώματα, αφού το οδικό μας δίκτυο είναι χωμάτινο.
Πάλι χωρίς παπά τα χωριά μας. Ενώ πέρυσι είχαμε δύο ιερείς, στο Κρίκελλο και στη Δομνίστα, τώρα έφυγαν και οι δύο. Πιστεύουμε όμως στη Θεία Πρόνοια.
Πως κατάντησαν τα βουνά μας! Κάποτε κοπάδια πρόβατα και γίδια έβοσκαν. Άκουγες κυπροκούδουνα και « σαλαΐσματα ». Άκουγες βοσκών φλογέρα, όταν τους έπιανε το μεράκι….Σήμερα δεν υπάρχουν κοπάδια, τσοπάνηδες. Ρήμαξαν τα γρέκια, οι στρούγκες, οι στάλοι. Θυμάμαι, τριάντα χρόνια πριν. Τρεις στρούγκες στα Λαχίδια. Ο Λάμπρος Γιαννακόπουλος στο Λατσιδιά, ο Θόδωρος Ασημάκης στο Βαρκό και ο Γιάννης Ασημάκης πιο κάτω. Στην Παλιόστανη ο Δημήτρης Καραμπέτσας. Κάθε μέρα πέρναγε και η Νίκη Γιαννακοπούλου με το κοπάδι της, ενώ πίσω από το διάσελο, ήταν οι Ζαχαραίοι. Κάθε Φθινόπωρο ανέβαινε και ο Νίκος ο Τζιβιλίκας ( Κοντός) από τα Κομματέϊκα με το κοπάδι του. Σήμερα…ευτυχώς μας έμειναν οι φωτογραφίες να θυμούμαστε. Στη φωτογραφία το κοπάδι έχει απλωθεί στη Ζα(γ)ορά.
Ως τάλλο τεύχος
Καλή αντάμωση
Χρήστος Γιαννακόπουλος
Χωριάτικοι Αντίλαλοι, τεύχος 129.
Έγιναν τα κεράσια που φέτος είναι άφθονα. Δεν γίνονται όμως όλα. Πολλά χτυπημένα από τη βροχή πέφτουν. Και όσα γίνουν, πρέπει να τα φας νωρίς. Το έχουμε ξαναγράψει: Ο ορισμός του βιολογικού φρούτου, είναι τα φρούτα του χωριού μας. Μπορεί να φάμε και κορόμηλα-δαμάσκηνα, αν τα κρατήσουν τα δένδρα μέχρι να γίνουν.
Οι δρόμοι καθαρίσθηκαν και είναι ανοικτοί απ’ όλες τις μεριές. Αυτό βέβαια είναι σχετικό γιατί αρκεί μια καλή βροχή να τους γεμίσει πέτρες και χώματα, αφού το οδικό μας δίκτυο είναι χωμάτινο.
Πάλι χωρίς παπά τα χωριά μας. Ενώ πέρυσι είχαμε δύο ιερείς, στο Κρίκελλο και στη Δομνίστα, τώρα έφυγαν και οι δύο. Πιστεύουμε όμως στη Θεία Πρόνοια.
Πως κατάντησαν τα βουνά μας! Κάποτε κοπάδια πρόβατα και γίδια έβοσκαν. Άκουγες κυπροκούδουνα και « σαλαΐσματα ». Άκουγες βοσκών φλογέρα, όταν τους έπιανε το μεράκι….Σήμερα δεν υπάρχουν κοπάδια, τσοπάνηδες. Ρήμαξαν τα γρέκια, οι στρούγκες, οι στάλοι. Θυμάμαι, τριάντα χρόνια πριν. Τρεις στρούγκες στα Λαχίδια. Ο Λάμπρος Γιαννακόπουλος στο Λατσιδιά, ο Θόδωρος Ασημάκης στο Βαρκό και ο Γιάννης Ασημάκης πιο κάτω. Στην Παλιόστανη ο Δημήτρης Καραμπέτσας. Κάθε μέρα πέρναγε και η Νίκη Γιαννακοπούλου με το κοπάδι της, ενώ πίσω από το διάσελο, ήταν οι Ζαχαραίοι. Κάθε Φθινόπωρο ανέβαινε και ο Νίκος ο Τζιβιλίκας ( Κοντός) από τα Κομματέϊκα με το κοπάδι του. Σήμερα…ευτυχώς μας έμειναν οι φωτογραφίες να θυμούμαστε. Στη φωτογραφία το κοπάδι έχει απλωθεί στη Ζα(γ)ορά.
Ως τάλλο τεύχος
Καλή αντάμωση
Χρήστος Γιαννακόπουλος
Χωριάτικοι Αντίλαλοι, τεύχος 129.
Παρασκευή 9 Απριλίου 2010
Ψιανά- Δεύτερη μέρα της Λαμπρής
Στη φωτογραφία τα Ψιανά (Αμπέλια)τη Δευτέρα του Πάσχα από το σύρραχο της Αγίας Παρασκευής.
Πέμπτη 1 Απριλίου 2010
Το χωριό και ο κόσμος του (2)
( Δημοσιεύθηκε στους Χωριάτικους Αντίλαλους, τεύχος 128, από τον Γιάννη Γιαννακόπουλο)
..Απο τα χρόνια του προπερασμένου αιώνα μέχρι τις μέρες μας..
(από το οικογενειακό μας αρχείο)
Στην οργάνωση και τη λειτουργία της κοινωνίας του χωριού μας μερικοί θεσμοί και διαδικασίες φαίνεται σαν να έρχονται από την Αρχαία Ελλάδα , την Εκκλησία του Δήμου και την άμεση δημοκρατία : Οι ασχολούμενοι με τα «κοινά» του χωριού εκλέγονταν από τους κατοίκους του, σε συνάξεις - συγκεντρώσεις που γίνονταν, συνήθως μετά την εκκλησία. Εκεί, μετά από συζήτηση, από προτάσεις, εκλέγονται δια βοής με ορισμένη θητεία οι άνθρωποι που θα είχαν λόγο στην κοινωνική ζωή του χωριού. (Εκτός βέβαια από τον Πρόεδρο και το Κοινοτικό Συμβούλιο που εκλέγονταν με τις διαδικασίες των γενικών εκλογών). Αυτή η διαδικασία που καθιερώθηκε από την «κυβέρνηση του βουνού» την περίοδο μετά την γερμανική κατοχή γενικότερα στην Ευρυτανία, φαίνεται ότι προϋπήρχε και σε ένα βαθμό συνέχισε να λειτουργεί και μετά το 1950 στο χωριό μας. Οι μεγαλύτεροι για παράδειγμα, πρέπει να θυμούνται τις αποφάσεις των συνελεύσεων αυτών για «προσωπική εργασία», τον τρόπο υπολογισμού των ημερομισθίων που αναλογούσαν σε κάθε οικογένεια, και που θα διατεθούν τα ημερομίσθια αυτά, εκτός από τη συντήρηση των δρόμων προς τα γειτονικά χωριά. Με όμοια διαδικασία αποφασίστηκε και η συμμετοχή των Ψιανιωτών με προσωπική εργασία στη διάνοιξη του δρόμου Ράχη Τυμφρηστού – Κρίκελλο το 1934 (;), κ.λ.π. Στις μέρες μας βέβαια που η δημοκρατία έγινε πιο «βαθειά» , η αποκέντρωση προχώρησε ,κ.λ.π. , δεν υπάρχουν τέτοιες μορφές «άμεσης δημοκρατίας»: Ψηφίζουμε κάθε 4 χρόνια (για τοπικούς άρχοντες) και τα φροντίζουν όλα εκείνοι …….
Από το γραπτό που δημοσιεύεται παρακάτω, προκύπτει ότι το 1874 στο χωριό, που τότε ανήκει στο Δήμο Καλλιδρομητών, εκλέγονταν μεταξύ των άλλων και εκτιμητές: Συγχωριανοί, που την κρίση τους εμπιστεύονταν οι περισσότεροι, ορίζονταν επίσημοι εκτιμητές (ίσως να μπορούν να αντιστοιχισθούν στους σημερινούς «ορκωτούς εκτιμητές») για οποιεσδήποτε ζημιές τυχόν γίνονταν και για καθορισμένο χρονικό διάστημα ( η προφορική παράδοση αναφέρει ότι η εκλογή τους γινόταν για περίοδο 2 ετών).
Είναι αναμενόμενο σε μια αγροτική περιοχή που όλοι ασχολούνται με την γεωργία και την κτηνοτροφία να γίνονται ζημίες στα σπαρτά. Οι εκτιμητές εκτιμούσαν την ζημία που έγινε και η εκτίμησή τους αυτή ήταν σεβαστή και αποδεκτή από όλους. ‘Ετσι έλυναν το πρόβλημα των συνεχών προστριβών και αμφισβητήσεων, εξασφαλίζοντας την «εύρυθμη» λειτουργία της μικρής τους κοινωνίας και τη διατήρηση των κοινωνικών σχέσεων.
Δυστυχώς η κατάσταση του γραπτού δεν επιτρέπει να αναγνωσθεί καλά και να γνωρίσουμε τα ονόματα των εκτιμητών , όμως αυτό θεωρώ ότι δεν έχει σημασία. Αξιοσημείωτο, οτι δεν αναφέρουν ποιος έκανε την ζημιά, άρα δεν λειτουργούσαν ως αγροφύλακες, αλλά μόνο πόσο είναι η ζημιά, άρα λειτουργούν αυστηρά μέσα στο πλαίσιο των καθηκόντων τους, εκτιμούν μόνο την ζημιά (ακριβώς ,όπως γίνεται και σήμερα …..)
Το γραπτό σε αντιγραφή, όσο έγινε δυνατόν να αναγνωσθεί :
{ Εκθεσις της εκτίμησης ταύτης
Σήμερον την δέκα έκτη 16 του μηνός Απριλίου του έτους 1874 οι υπογραφόμενοι εκτιμηταίς του χωρίου Ψιανά του δήμου Καλιδρομητών προσκαλούμενοι από τον Κύριον Κωστα Ιω φόλου κατοίκου του ιδιου χωρίου του αυτώ δήμου εμετέβη εις τον Αγρόν του εις την θέσι παιράσι χοράφι της περιφέρειας του χωριού ψιανά και εκτιμήσαμε την γενομένην ζημία Σίτου οκάδες είκοσι πέντε αριθ 25 όφα ….
επι τουτω εσυνετάχθη η παρούσα εκτίμηση και εδόθη
……………………………………………………..
Οι εκτιμηταί
……………………………}
Σημείωση: Για τους νεώτερους «παιράσι χοράφη», είναι τοποθεσία πάνω από το χωριό Κομματέϊκα , στο παλιό βατό δρόμο Παλιοχώρι- Πύργο – Τσιπετέϊκα . Εκεί βρίσκεται σήμερα εικονοστάσι και διασχίζεται από τον δρόμο Ζαγορά- Αγ Γεώργιος – ποτάμι- Αγιος Χαράλαμπος.
..Απο τα χρόνια του προπερασμένου αιώνα μέχρι τις μέρες μας..
(από το οικογενειακό μας αρχείο)
Στην οργάνωση και τη λειτουργία της κοινωνίας του χωριού μας μερικοί θεσμοί και διαδικασίες φαίνεται σαν να έρχονται από την Αρχαία Ελλάδα , την Εκκλησία του Δήμου και την άμεση δημοκρατία : Οι ασχολούμενοι με τα «κοινά» του χωριού εκλέγονταν από τους κατοίκους του, σε συνάξεις - συγκεντρώσεις που γίνονταν, συνήθως μετά την εκκλησία. Εκεί, μετά από συζήτηση, από προτάσεις, εκλέγονται δια βοής με ορισμένη θητεία οι άνθρωποι που θα είχαν λόγο στην κοινωνική ζωή του χωριού. (Εκτός βέβαια από τον Πρόεδρο και το Κοινοτικό Συμβούλιο που εκλέγονταν με τις διαδικασίες των γενικών εκλογών). Αυτή η διαδικασία που καθιερώθηκε από την «κυβέρνηση του βουνού» την περίοδο μετά την γερμανική κατοχή γενικότερα στην Ευρυτανία, φαίνεται ότι προϋπήρχε και σε ένα βαθμό συνέχισε να λειτουργεί και μετά το 1950 στο χωριό μας. Οι μεγαλύτεροι για παράδειγμα, πρέπει να θυμούνται τις αποφάσεις των συνελεύσεων αυτών για «προσωπική εργασία», τον τρόπο υπολογισμού των ημερομισθίων που αναλογούσαν σε κάθε οικογένεια, και που θα διατεθούν τα ημερομίσθια αυτά, εκτός από τη συντήρηση των δρόμων προς τα γειτονικά χωριά. Με όμοια διαδικασία αποφασίστηκε και η συμμετοχή των Ψιανιωτών με προσωπική εργασία στη διάνοιξη του δρόμου Ράχη Τυμφρηστού – Κρίκελλο το 1934 (;), κ.λ.π. Στις μέρες μας βέβαια που η δημοκρατία έγινε πιο «βαθειά» , η αποκέντρωση προχώρησε ,κ.λ.π. , δεν υπάρχουν τέτοιες μορφές «άμεσης δημοκρατίας»: Ψηφίζουμε κάθε 4 χρόνια (για τοπικούς άρχοντες) και τα φροντίζουν όλα εκείνοι …….
Από το γραπτό που δημοσιεύεται παρακάτω, προκύπτει ότι το 1874 στο χωριό, που τότε ανήκει στο Δήμο Καλλιδρομητών, εκλέγονταν μεταξύ των άλλων και εκτιμητές: Συγχωριανοί, που την κρίση τους εμπιστεύονταν οι περισσότεροι, ορίζονταν επίσημοι εκτιμητές (ίσως να μπορούν να αντιστοιχισθούν στους σημερινούς «ορκωτούς εκτιμητές») για οποιεσδήποτε ζημιές τυχόν γίνονταν και για καθορισμένο χρονικό διάστημα ( η προφορική παράδοση αναφέρει ότι η εκλογή τους γινόταν για περίοδο 2 ετών).
Είναι αναμενόμενο σε μια αγροτική περιοχή που όλοι ασχολούνται με την γεωργία και την κτηνοτροφία να γίνονται ζημίες στα σπαρτά. Οι εκτιμητές εκτιμούσαν την ζημία που έγινε και η εκτίμησή τους αυτή ήταν σεβαστή και αποδεκτή από όλους. ‘Ετσι έλυναν το πρόβλημα των συνεχών προστριβών και αμφισβητήσεων, εξασφαλίζοντας την «εύρυθμη» λειτουργία της μικρής τους κοινωνίας και τη διατήρηση των κοινωνικών σχέσεων.
Δυστυχώς η κατάσταση του γραπτού δεν επιτρέπει να αναγνωσθεί καλά και να γνωρίσουμε τα ονόματα των εκτιμητών , όμως αυτό θεωρώ ότι δεν έχει σημασία. Αξιοσημείωτο, οτι δεν αναφέρουν ποιος έκανε την ζημιά, άρα δεν λειτουργούσαν ως αγροφύλακες, αλλά μόνο πόσο είναι η ζημιά, άρα λειτουργούν αυστηρά μέσα στο πλαίσιο των καθηκόντων τους, εκτιμούν μόνο την ζημιά (ακριβώς ,όπως γίνεται και σήμερα …..)
Το γραπτό σε αντιγραφή, όσο έγινε δυνατόν να αναγνωσθεί :
{ Εκθεσις της εκτίμησης ταύτης
Σήμερον την δέκα έκτη 16 του μηνός Απριλίου του έτους 1874 οι υπογραφόμενοι εκτιμηταίς του χωρίου Ψιανά του δήμου Καλιδρομητών προσκαλούμενοι από τον Κύριον Κωστα Ιω φόλου κατοίκου του ιδιου χωρίου του αυτώ δήμου εμετέβη εις τον Αγρόν του εις την θέσι παιράσι χοράφι της περιφέρειας του χωριού ψιανά και εκτιμήσαμε την γενομένην ζημία Σίτου οκάδες είκοσι πέντε αριθ 25 όφα ….
επι τουτω εσυνετάχθη η παρούσα εκτίμηση και εδόθη
……………………………………………………..
Οι εκτιμηταί
……………………………}
Σημείωση: Για τους νεώτερους «παιράσι χοράφη», είναι τοποθεσία πάνω από το χωριό Κομματέϊκα , στο παλιό βατό δρόμο Παλιοχώρι- Πύργο – Τσιπετέϊκα . Εκεί βρίσκεται σήμερα εικονοστάσι και διασχίζεται από τον δρόμο Ζαγορά- Αγ Γεώργιος – ποτάμι- Αγιος Χαράλαμπος.
Το χωριό και ο κόσμος του (2)
( Δημοσιεύθηκε στους Χωριάτικους Αντίλαλους, τεύχος 128, από τον Γιάννη Γιαννακόπουλο)
..Απο τα χρόνια του προπερασμένου αιώνα μέχρι τις μέρες μας..
(από το οικογενειακό μας αρχείο)
Στην οργάνωση και τη λειτουργία της κοινωνίας του χωριού μας μερικοί θεσμοί και διαδικασίες φαίνεται σαν να έρχονται από την Αρχαία Ελλάδα , την Εκκλησία του Δήμου και την άμεση δημοκρατία : Οι ασχολούμενοι με τα «κοινά» του χωριού εκλέγονταν από τους κατοίκους του, σε συνάξεις - συγκεντρώσεις που γίνονταν, συνήθως μετά την εκκλησία. Εκεί, μετά από συζήτηση, από προτάσεις, εκλέγονται δια βοής με ορισμένη θητεία οι άνθρωποι που θα είχαν λόγο στην κοινωνική ζωή του χωριού. (Εκτός βέβαια από τον Πρόεδρο και το Κοινοτικό Συμβούλιο που εκλέγονταν με τις διαδικασίες των γενικών εκλογών). Αυτή η διαδικασία που καθιερώθηκε από την «κυβέρνηση του βουνού» την περίοδο μετά την γερμανική κατοχή γενικότερα στην Ευρυτανία, φαίνεται ότι προϋπήρχε και σε ένα βαθμό συνέχισε να λειτουργεί και μετά το 1950 στο χωριό μας. Οι μεγαλύτεροι για παράδειγμα, πρέπει να θυμούνται τις αποφάσεις των συνελεύσεων αυτών για «προσωπική εργασία», τον τρόπο υπολογισμού των ημερομισθίων που αναλογούσαν σε κάθε οικογένεια, και που θα διατεθούν τα ημερομίσθια αυτά, εκτός από τη συντήρηση των δρόμων προς τα γειτονικά χωριά. Με όμοια διαδικασία αποφασίστηκε και η συμμετοχή των Ψιανιωτών με προσωπική εργασία στη διάνοιξη του δρόμου Ράχη Τυμφρηστού – Κρίκελλο το 1934 (;), κ.λ.π. Στις μέρες μας βέβαια που η δημοκρατία έγινε πιο «βαθειά» , η αποκέντρωση προχώρησε ,κ.λ.π. , δεν υπάρχουν τέτοιες μορφές «άμεσης δημοκρατίας»: Ψηφίζουμε κάθε 4 χρόνια (για τοπικούς άρχοντες) και τα φροντίζουν όλα εκείνοι …….
Από το γραπτό που δημοσιεύεται παρακάτω, προκύπτει ότι το 1874 στο χωριό, που τότε ανήκει στο Δήμο Καλλιδρομητών, εκλέγονταν μεταξύ των άλλων και εκτιμητές: Συγχωριανοί, που την κρίση τους εμπιστεύονταν οι περισσότεροι, ορίζονταν επίσημοι εκτιμητές (ίσως να μπορούν να αντιστοιχισθούν στους σημερινούς «ορκωτούς εκτιμητές») για οποιεσδήποτε ζημιές τυχόν γίνονταν και για καθορισμένο χρονικό διάστημα ( η προφορική παράδοση αναφέρει ότι η εκλογή τους γινόταν για περίοδο 2 ετών).
Είναι αναμενόμενο σε μια αγροτική περιοχή που όλοι ασχολούνται με την γεωργία και την κτηνοτροφία να γίνονται ζημίες στα σπαρτά. Οι εκτιμητές εκτιμούσαν την ζημία που έγινε και η εκτίμησή τους αυτή ήταν σεβαστή και αποδεκτή από όλους. ‘Ετσι έλυναν το πρόβλημα των συνεχών προστριβών και αμφισβητήσεων, εξασφαλίζοντας την «εύρυθμη» λειτουργία της μικρής τους κοινωνίας και τη διατήρηση των κοινωνικών σχέσεων.
Δυστυχώς η κατάσταση του γραπτού δεν επιτρέπει να αναγνωσθεί καλά και να γνωρίσουμε τα ονόματα των εκτιμητών , όμως αυτό θεωρώ ότι δεν έχει σημασία. Αξιοσημείωτο, οτι δεν αναφέρουν ποιος έκανε την ζημιά, άρα δεν λειτουργούσαν ως αγροφύλακες, αλλά μόνο πόσο είναι η ζημιά, άρα λειτουργούν αυστηρά μέσα στο πλαίσιο των καθηκόντων τους, εκτιμούν μόνο την ζημιά (ακριβώς ,όπως γίνεται και σήμερα …..)
Το γραπτό σε αντιγραφή, όσο έγινε δυνατόν να αναγνωσθεί :
{ Εκθεσις της εκτίμησης ταύτης
Σήμερον την δέκα έκτη 16 του μηνός Απριλίου του έτους 1874 οι υπογραφόμενοι εκτιμηταίς του χωρίου Ψιανά του δήμου Καλιδρομητών προσκαλούμενοι από τον Κύριον Κωστα Ιω φόλου κατοίκου του ιδιου χωρίου του αυτώ δήμου εμετέβη εις τον Αγρόν του εις την θέσι παιράσι χοράφι της περιφέρειας του χωριού ψιανά και εκτιμήσαμε την γενομένην ζημία Σίτου οκάδες είκοσι πέντε αριθ 25 όφα ….
επι τουτω εσυνετάχθη η παρούσα εκτίμηση και εδόθη
……………………………………………………..
Οι εκτιμηταί
……………………………}
Σημείωση: Για τους νεώτερους «παιράσι χοράφη», είναι τοποθεσία πάνω από το χωριό Κομματέϊκα , στο παλιό βατό δρόμο Παλιοχώρι- Πύργο – Τσιπετέϊκα . Εκεί βρίσκεται σήμερα εικονοστάσι και διασχίζεται από τον δρόμο Ζαγορά- Αγ Γεώργιος – ποτάμι- Αγιος Χαράλαμπος.
..Απο τα χρόνια του προπερασμένου αιώνα μέχρι τις μέρες μας..
(από το οικογενειακό μας αρχείο)
Στην οργάνωση και τη λειτουργία της κοινωνίας του χωριού μας μερικοί θεσμοί και διαδικασίες φαίνεται σαν να έρχονται από την Αρχαία Ελλάδα , την Εκκλησία του Δήμου και την άμεση δημοκρατία : Οι ασχολούμενοι με τα «κοινά» του χωριού εκλέγονταν από τους κατοίκους του, σε συνάξεις - συγκεντρώσεις που γίνονταν, συνήθως μετά την εκκλησία. Εκεί, μετά από συζήτηση, από προτάσεις, εκλέγονται δια βοής με ορισμένη θητεία οι άνθρωποι που θα είχαν λόγο στην κοινωνική ζωή του χωριού. (Εκτός βέβαια από τον Πρόεδρο και το Κοινοτικό Συμβούλιο που εκλέγονταν με τις διαδικασίες των γενικών εκλογών). Αυτή η διαδικασία που καθιερώθηκε από την «κυβέρνηση του βουνού» την περίοδο μετά την γερμανική κατοχή γενικότερα στην Ευρυτανία, φαίνεται ότι προϋπήρχε και σε ένα βαθμό συνέχισε να λειτουργεί και μετά το 1950 στο χωριό μας. Οι μεγαλύτεροι για παράδειγμα, πρέπει να θυμούνται τις αποφάσεις των συνελεύσεων αυτών για «προσωπική εργασία», τον τρόπο υπολογισμού των ημερομισθίων που αναλογούσαν σε κάθε οικογένεια, και που θα διατεθούν τα ημερομίσθια αυτά, εκτός από τη συντήρηση των δρόμων προς τα γειτονικά χωριά. Με όμοια διαδικασία αποφασίστηκε και η συμμετοχή των Ψιανιωτών με προσωπική εργασία στη διάνοιξη του δρόμου Ράχη Τυμφρηστού – Κρίκελλο το 1934 (;), κ.λ.π. Στις μέρες μας βέβαια που η δημοκρατία έγινε πιο «βαθειά» , η αποκέντρωση προχώρησε ,κ.λ.π. , δεν υπάρχουν τέτοιες μορφές «άμεσης δημοκρατίας»: Ψηφίζουμε κάθε 4 χρόνια (για τοπικούς άρχοντες) και τα φροντίζουν όλα εκείνοι …….
Από το γραπτό που δημοσιεύεται παρακάτω, προκύπτει ότι το 1874 στο χωριό, που τότε ανήκει στο Δήμο Καλλιδρομητών, εκλέγονταν μεταξύ των άλλων και εκτιμητές: Συγχωριανοί, που την κρίση τους εμπιστεύονταν οι περισσότεροι, ορίζονταν επίσημοι εκτιμητές (ίσως να μπορούν να αντιστοιχισθούν στους σημερινούς «ορκωτούς εκτιμητές») για οποιεσδήποτε ζημιές τυχόν γίνονταν και για καθορισμένο χρονικό διάστημα ( η προφορική παράδοση αναφέρει ότι η εκλογή τους γινόταν για περίοδο 2 ετών).
Είναι αναμενόμενο σε μια αγροτική περιοχή που όλοι ασχολούνται με την γεωργία και την κτηνοτροφία να γίνονται ζημίες στα σπαρτά. Οι εκτιμητές εκτιμούσαν την ζημία που έγινε και η εκτίμησή τους αυτή ήταν σεβαστή και αποδεκτή από όλους. ‘Ετσι έλυναν το πρόβλημα των συνεχών προστριβών και αμφισβητήσεων, εξασφαλίζοντας την «εύρυθμη» λειτουργία της μικρής τους κοινωνίας και τη διατήρηση των κοινωνικών σχέσεων.
Δυστυχώς η κατάσταση του γραπτού δεν επιτρέπει να αναγνωσθεί καλά και να γνωρίσουμε τα ονόματα των εκτιμητών , όμως αυτό θεωρώ ότι δεν έχει σημασία. Αξιοσημείωτο, οτι δεν αναφέρουν ποιος έκανε την ζημιά, άρα δεν λειτουργούσαν ως αγροφύλακες, αλλά μόνο πόσο είναι η ζημιά, άρα λειτουργούν αυστηρά μέσα στο πλαίσιο των καθηκόντων τους, εκτιμούν μόνο την ζημιά (ακριβώς ,όπως γίνεται και σήμερα …..)
Το γραπτό σε αντιγραφή, όσο έγινε δυνατόν να αναγνωσθεί :
{ Εκθεσις της εκτίμησης ταύτης
Σήμερον την δέκα έκτη 16 του μηνός Απριλίου του έτους 1874 οι υπογραφόμενοι εκτιμηταίς του χωρίου Ψιανά του δήμου Καλιδρομητών προσκαλούμενοι από τον Κύριον Κωστα Ιω φόλου κατοίκου του ιδιου χωρίου του αυτώ δήμου εμετέβη εις τον Αγρόν του εις την θέσι παιράσι χοράφι της περιφέρειας του χωριού ψιανά και εκτιμήσαμε την γενομένην ζημία Σίτου οκάδες είκοσι πέντε αριθ 25 όφα ….
επι τουτω εσυνετάχθη η παρούσα εκτίμηση και εδόθη
……………………………………………………..
Οι εκτιμηταί
……………………………}
Σημείωση: Για τους νεώτερους «παιράσι χοράφη», είναι τοποθεσία πάνω από το χωριό Κομματέϊκα , στο παλιό βατό δρόμο Παλιοχώρι- Πύργο – Τσιπετέϊκα . Εκεί βρίσκεται σήμερα εικονοστάσι και διασχίζεται από τον δρόμο Ζαγορά- Αγ Γεώργιος – ποτάμι- Αγιος Χαράλαμπος.
Χαμπέρια απο τα Ψιανά
( Χωριάτικοι Αντίλαλοι, τεύχος 128)
Πέρασε και αυτός ο χειμώνας με τον καπνό να βγαίνει κάθε μέρα από τα λίγα τζάκια, στέλνοντας μήνυμα: Εδώ είμαστε, φύλακες.
Πολύ χειμώνας φέτος, αλλά όχι βαρύς με παγωνιές και χιόνια να κάνουν μέρες να λιώσουν. Πολύ βροχή αλλά και χιόνι που ευτυχώς έλιωνε γρήγορα. Όσο για το νερό, έβγαλαν και οι πέτρες. Ο «Αβράδιαγος», κεφαλόβρυσο που βγαίνει κοντά στον Άμπλα όταν βρέχει πολύ και χάνεται πριν βραδιάσει, τώρα τρέχει συνέχεια. Ευτυχώς δεν είχαμε βουλιάγματα στο χωριό.
Τελείωσε και η μελέτη για την Παναγία. Έχει ήδη υποβληθεί για έγκριση στην Εφορία Μεταβυζαντινών Μνημείων. Μετά, πρέπει να πεισθούν οι αρμόδιοι να χρηματοδοτήσουν το έργο.
Λαμπρή πριν τριάντα χρόνια στο χωριό. Τότε είχαμε δικό μας παπά ακόμα. Μαζεύονταν όλοι οι χωριανοί και έβγαινε η Ανάσταση βαθιά χαράματα. Ο καθένας ανήγγειλε τον ερχομό του χτυπώντας την καμπάνα που χτυπούσε ξανά όταν έφευγε. Στην φωτογραφία η τελευταία Ανάσταση στα Ψιανά με τον Παπά Σκλαβούνο το 1979 έξω από τον Ι.Ν. της Ευαγγελίστριας. Διακρίνονται από αριστερά: Χρήστος Γιαννακόπουλος , Αθανάσιος Κοντός, Δημήτριος Αντωνόπουλος, ο Παπά-Δημήτρης Σκλαβούνος, ο ψάλτης Νίκος Κατσιαρός, ο Αθανάσιος Κοντός, ο Γεώργιος Γιαννακόπουλος και ο Βαγγέλης Φώλος.
Στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ στις 24/2/2010 και σε ρεπορτάζ με θέμα Τα έρημα χωριά, διαβάζουμε με τίτλο:
Ησυχαστήριο έπειτα από μια ζωή στα καράβια, δηλώσεις του Θανάση Μαντζή. Μπορείτε να τις διαβάσετε στο internet στη διεύθυνση psiana.blogspot.com, μαζί με άλλα θέματα που αφορούν το χωριό μας, αλλά και εσείς να στείλετε για δημοσίευση.
Δυστυχώς, γίνετε είδηση για τα χωριά μας αν πάει παπάς και λειτουργήσει σε κάποια από τις εκκλησίες μας. Οπως μας ενημέρωσαν οι Σελιώτες κανόνισαν να λειτουργήσει παπάς στις 23 Απριλίου 2010 στον Αγιο Γεώργιο.
Τρίτη 9 Μαρτίου 2010
Δημοσίευμα για τα Ψιανά ( ΤΑ ΝΕΑ 24/2/2010)
Στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ στις 24/2/2010 και σε ρεπορτάζ με τίτλο Τα έρημα χωριά, διαβάζουμε:
(πλήρης ρεπορτάζ http://digital.tanea.gr/Default.aspx?d=20100224&pn=1)
Ησυχαστήριο έπειτα από μια ζωή στα καράβια
ΣΤΟΝ ΚΑΤΑΛΟΓΟ των χωριών τα οποία τον
χειμώνα σχεδόν ερημώνουν, αλλά το καλοκαίρι
σφύζουν από ζωή είναι και τα Ψιανά στη
Δομνίστα Ευρυτανίας. Εκεί περνάει τους
χειμώνες του ο Θανάσης Μαντζής όπως και δύο
γυναίκες οι οποίες επιμένουν μαζί με
αυτόν- όπως λέει- να φυλάττουν Θερμοπύλες!
«Τρεις άνθρωποι είμαστε όλοι κι όλοι στο
χωριό, αλλά όσο ανοίγει ο καιρός
αυξανόμαστε». Το Πάσχα αρχίζουν να
έρχονται οι συνταξιούχοι και έως τα τέλη
Μαΐου οι κάτοικοι αυξάνονται στους 80. Το
καλοκαίρι ο αριθμός τους πενταπλασιάζεται.
Όπως λέει ο κ. Μαντζής τα χειμωνιάτικα
βράδια είναι δύσκολα, αλλά η αγάπη που
έχουν για το χωριό τους δεν τους επέτρεψε
να το εγκαταλείψουν. «Ήμουν 30 χρόνια
ναυτικός, έζησα ό,τι ήθελα να ζήσω και δεν
έκανα οικογένεια. Αυτό που ονειρευόμουν
πάντα ήταν να γυρίσω στο χωριό και να ζω
κοντά στη φύση. Έχουμε όλες τις ανέσεις και
φυσικά τις ασχολίες μας. Οι κήποι με τα
εποχικά προϊόντα απορροφούν τον
περισσότερο χρόνο μας και γι΄ αυτό ίσως δεν
αισθανόμαστε μοναξιά, έχουμε πάντα κάτι να
κάνουμε. Εκτός από τους κήπους, οι δύο
γυναίκες που μένουν στη Δομνίστα έχουν και
τα ζώα τους, κάτι που εγώ αποφεύγω. Όχι
γιατί δεν τα αγαπώ, αλλά γιατί τα ζωντανά
θέλουν φροντίδα κι εγώ φεύγω αρκετά συχνά».
(πλήρης ρεπορτάζ http://digital.tanea.gr/Default.aspx?d=20100224&pn=1)
Ησυχαστήριο έπειτα από μια ζωή στα καράβια
ΣΤΟΝ ΚΑΤΑΛΟΓΟ των χωριών τα οποία τον
χειμώνα σχεδόν ερημώνουν, αλλά το καλοκαίρι
σφύζουν από ζωή είναι και τα Ψιανά στη
Δομνίστα Ευρυτανίας. Εκεί περνάει τους
χειμώνες του ο Θανάσης Μαντζής όπως και δύο
γυναίκες οι οποίες επιμένουν μαζί με
αυτόν- όπως λέει- να φυλάττουν Θερμοπύλες!
«Τρεις άνθρωποι είμαστε όλοι κι όλοι στο
χωριό, αλλά όσο ανοίγει ο καιρός
αυξανόμαστε». Το Πάσχα αρχίζουν να
έρχονται οι συνταξιούχοι και έως τα τέλη
Μαΐου οι κάτοικοι αυξάνονται στους 80. Το
καλοκαίρι ο αριθμός τους πενταπλασιάζεται.
Όπως λέει ο κ. Μαντζής τα χειμωνιάτικα
βράδια είναι δύσκολα, αλλά η αγάπη που
έχουν για το χωριό τους δεν τους επέτρεψε
να το εγκαταλείψουν. «Ήμουν 30 χρόνια
ναυτικός, έζησα ό,τι ήθελα να ζήσω και δεν
έκανα οικογένεια. Αυτό που ονειρευόμουν
πάντα ήταν να γυρίσω στο χωριό και να ζω
κοντά στη φύση. Έχουμε όλες τις ανέσεις και
φυσικά τις ασχολίες μας. Οι κήποι με τα
εποχικά προϊόντα απορροφούν τον
περισσότερο χρόνο μας και γι΄ αυτό ίσως δεν
αισθανόμαστε μοναξιά, έχουμε πάντα κάτι να
κάνουμε. Εκτός από τους κήπους, οι δύο
γυναίκες που μένουν στη Δομνίστα έχουν και
τα ζώα τους, κάτι που εγώ αποφεύγω. Όχι
γιατί δεν τα αγαπώ, αλλά γιατί τα ζωντανά
θέλουν φροντίδα κι εγώ φεύγω αρκετά συχνά».
Κυριακή 3 Ιανουαρίου 2010
Χαμπέρια από τα Ψιανά
Ήρθαν Χριστούγεννα. Η θύμησή μας γυρίζει μερικά χρόνια πίσω. Τότε που στο χωριό κάπνιζαν τα περισσότερα τζάκια. Σφάζαμε τα γουρούνια την παραμονή, ψήναμε ανήμερα το σουβλιμά, αφού ακούγαμε πρώτα τον Παπα Δημήτρη Σκλαβούνο να ψάλλει το «Χριστός γεννάται δοξάσατε…». Ήταν πραγματική γιορτή για το χωριό.
Ενώ σήμερα ερημιά. Οι λιγοστοί του κάτοικοι θα χτυπήσουν τις καμπάνες, θα στρώσουν το γιορτινό τους τραπέζι και θα προσπαθήσουν αυτή τη μέρα να τη νοιώσουν διαφορετική από τις άλλες.
Η σκέψη μας κοντά τους.
Πέρασαν τα «Νικολοβάρβαρα» και ήρθαν τα χιόνια στο χωριό. Από βροχές καλά πήγε το φθινόπωρο. Καλά να πάμε και από χιόνια.
Χρειάζονται και αυτά.
Επέκταση έγινε στο νεκροταφείο στα Αμπέλια. Ο Πάνος Δ. Κρέτσης παρεχώρησε το χωράφι του που συνορεύει με το υπάρχον νεκροταφείο και έτσι δεν θα υπάρχει πλέον πρόβλημα για την ταφή, αφού όλος ο χώρος έχει γεμίσει με τάφους. Με την επίβλεψη του Προέδρου του Τ.Σ. Θανάση Μαντζή προχωρούν τα έργα για τη διαμόρφωση του χώρου.
Από τα ΕΛΤΑ κυκλοφόρησε σειρά γραμματοσήμων με φωτογραφίες από τα χωριά μας. Για τα Ψιανά έχει τη φωτογραφία της Παναγίας.
Στη φωτογραφία η παιδικά χαρά στον προαύλιο χώρο της Ευαγγελιστρίας. Στην εποχή μου, που υπήρχαν αρκετά παιδιά δεν είχαμε παιδική χαρά, τώρα δεν υπάρχουν παιδιά. Ας είναι όμως. Το καλοκαίρι όλο και κάποια μαζεύονται.
Στις εκλογές στις 4/10/09, 50 ψήφισαν στα Ψιανά από τους 128 εγγεγραμμένους στον εκλογικό κατάλογο. Τα αποτελέσματα: ΠΑΣΟΚ 38, Ν.Δ. 9, ΣΥΡΙΖΑ 2, ΔΗΜ. ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ 1.
Δύο παραλήψεις από τη δημοτική αρχή. Δεν καθαρίσθηκε ο χώρος του νεκροταφείου στην Αγία Βαρβάρα φέτος το καλοκαίρι. Γιατί άραγε; Το ίδιο ίσχυσε και για τα νεκροταφεία των άλλων χωριών; Επίσης, θα ισχύει η υδρομέτρηση για τη χρέωση; Γιατί μπήκε για καλά ο Οκτώβριος και δεν είχαν έρθει να μετρήσουν ακόμα.
Στην ηλεκτρονική διεύθυνση psiana.blogspot.com μπορείτε να διαβάσετε τα χαμπέρια από τα Ψιανά και όχι μόνο. Σας περιμένω….
Επιτέλους η δημοτική αρχή αποφάσισε να ασχοληθεί με την οριοθέτηση των οικισμών. Αν όλα πάνε καλά θα σταματήσει επιτέλους το Παλιοχώρι να θεωρείται ... εκτός σχεδίου. Ο ποιο παλιός οικισμός ...αυθαίρετος.
Ως τάλλο τεύχος
Καλή αντάμωση
Χρήστος Γιαννακόπουλος
( Δημοσιεύθηκε τεύχος 127 ΧΩΡΙΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ)
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)